Iom post iom la rapide kreskanta urbego ensorbis preskaŭ la tutan interspacon inter si kaj la muro de la kolegio. Sed tiel granda estis la respektego al tiu kolegio, ke la manoj de la monavidaj, spekulemaj konstruistoj reteniĝis laŭ reĝa ordono; kaj sufiĉe vasta, libera spaco restis antaŭ la muro. Tamen du tre multuzataj stratoj limtuŝis ĉi tiun liberan spacon ne tre malproksime de la pordego; kaj apuda rivera transirejo ankaŭ kaŭzis, ke la placo antaŭ la kolosaj sanktfiguroj estis dum kelkaj horoj de la tago tre vivoplena. Komercistoj kaj profesiuloj ofte uzis tiun placon kiel renkontejon, kvazaŭ borson.

Varmega tagmeza suno brile lumigis la placon, la sekvantan tagon, kaj vibrigis la aeron super ĝia brika pavimo. Ne multaj homoj preterpasis. Ĉi tie kaj tie vidiĝis disaj aretoj da viroj, nevigle interparolantaj, kaj tri aŭ kvar stratvendistoj kun puŝveturiloj aŭ porteblaj budetoj, dormeme atendantaj okazajn preterpasantojn, al kiuj ili povos proponi siajn fruktojn aŭ bagatelajn komercaĵojn. Maljuna kamparano elvenis el unu el la diritaj ĉefstratoj en la vastan placon antaŭ la pordego, haltis momenton heziteme, kaj ĉirkaŭrigardis. Poste li ekiris malrapide en direkto al la enirejo de la kolegio. Videble li estis profunde enpensa. Unu el la stratvendistoj, kadukaspekta maljunulo, staranta apud kaduka puŝveturilo, alparolis lin per unutona, duone plenda, duone almozonpetanta voĉo:

— Aĉetu miajn freŝajn granatojn; aĉetu miajn dolĉajn vinberojn.

La kamparano unue ekrigardis la vendiston malatente, sed, kortuŝite de lia mizera aspekto, diris:

— Ne en la nuna momento, amiko, poste, kiam mi revenos.

Li sin turnis por daŭrigi la vojon. Tuj aŭdiĝis malantaŭ li ŝanĝita voĉo:

— Kedar!

Surprizite la kamparano, aŭdinte sian propran nomon, returnis sin, kaj rigardis la nun ridetantan kadukulon kun miro. Momenton poste li ekkriis:

— Lemuel! Per ĉiuj sanktaj patriarĥoj! Kia transformigo!

— Ŝ… ŝ, — faris Lemuel, — aŭskultu, Kedar. Ni povas interŝanĝi nur malmultajn vortojn. Jen mia plano: Volu eniri la pordegon post kvaronkaŝbuo; ne tuj. Petu unu el la pordistoj konduki vin al Sanbalto, unu el la astrologoj. Sciigu al la pordisto, ke vi deziras komuniki al Sanbalto gravan astronomian eltrovon. Hieraŭ nokte mi rimarkis en la stelbildo, nomita «La Leono» tre malalte ĉe la tero, steleton, kiun mi tie neniam antaŭe vidis. Sanbalto ne estas en la kolegio, ĉar mi vidis lin eliri antaŭnelonge, rajdantan sur kamelo, kaj ekipita por longa vojaĝo. Oni sendube petos vin reveni poste, kiam tute noktiĝos. Ŝajnigu esti unu Dana-ilu el Karkhar apud Iridu, samprovincano kun Sanbalto. Dana-ilu mortis antaŭ kelke da tagoj. En la okazo, se prosperos al vi renkonti Omaron, avertu lin pri la danĝeroj minacantaj lin de la flanko de la ĉefpastroj. Petegu lin sin savi tuj kiam li povos, ne estigante suspekton. La plej sendanĝera loko estas malpura gastejo, nomita «La Ankradejo». Ĝi estas loĝejo kaj renkontejo por malnoblaj ŝarĝpramistoj, ŝtelistoj kaj aliaj kanajlaroj. Ĝi troviĝas apud la rivero ne malproksime de la malnova kajo. Ĉiu suspektindulo en tiu kvartalo povos vin gvidi. Plenuminte vian komision, iru tien. Vi kaj Omar trovos min tie, aŭ mian konfidaton, Hagaj: Min sub alinomo Nanar; Hagajon sub la nomo Gomer. Ne revenu ĉi tien. La Sinjoro iru kun vi.

Kedar aŭskultis ĉi tiujn, rapide parolitajn vortojn kun miro, kaj ne sen maltrankvilo; sed, neniel dubante la sagacon de la amiko, li konsentis kaj tuj foriris, kunportante kelke da granatoj, por ŝajnigi aĉeton. Lemuel antaŭenpuŝis sian veturilon, kriadante unutone:

— Aĉetu miajn dolĉajn granatojn; aĉetu miajn freŝajn vinberojn.

Samtempe li kaŝe observis la homojn sur la placo. Kelkaj el ili ŝajnis al li suspektindaj, kvazaŭ ili ne havas tie honestan aferon. Lemuel pensis, ke por li la plej granda sendanĝereco kuŝas en maltimo. Li do aliris, unu post alia, la personojn, pri kies sinteno li dubis, proponante al ili siajn fruktojn, laŭ la sama plenda, kompatelveka maniero. Precipe altiris lian atenton unu viro, kiu ŝajne sencele ĉirkaŭvagis, sed de tempo al tempo la rigardon turnis al la pordego de la kolegio. Lemuel alparolis lin. La viro estis videble tre kontenta pri tiu interludo, kaj volonte aĉetis vinberaron. En la mallonga daŭro de la aĉeto la viro ĵetis, pli ol unu fojon, rigardon al la pordego. Lemuel, konfidence okulumante lin, kaj per signifoplena kapsigno montrante al la pordego, diris:

— Mi esperas, ke baldaŭ prosperos al ni kapti la birdojn. Mi ne volus pasigi multe da kaŝbuoj ĉi tie.

— Kiajn birdojn? — la viro demandis surprizite kaj iom maltrankvile.

Io tamen en lia voĉtono kaj en lia mieno certigis al la ruza komercisto, ke li ne eraris. Li do respondis:

— La danĝeran komerciston kaj lian piaĉan amikon.

Tamen li ne estis tute prava. La suspektindulo, rigardante la pseŭdo-fruktvendiston iom dubeme, diris:

— Do, vi estas spiono, sendita de la pastroj? Ĉu?

— Ĉu ne vi ankaŭ?

Post mallonga hezito, dum kiu li ankoraŭ iom dubeme esploris la vizaĝon de Lemuel, la viro respondis:

— Ne; nobela sinjorino el la reĝa palaco komisiis min.

— Ha; Zir-Nana!

En tiu momento Lemuel rimarkis, ke du viroj, elveninte el unu el la gvardiejoj ĉe la pordego, rekte alproksimiĝis al ili. Li do antaŭenpuŝis sian fruktveturilon, ĝuste en direkto al tiuj viroj, kvazaŭ li kredas, ke ili volas aĉeti ion ĉe li, kaj rekomencis sian unutonan kantaĉon. La du viroj iom malĝentile alparolis la ĉirkaŭvagulon, kaj demandis lin, kiu li estas, kaj kion li serĉas tie. La komisiito de Zalmuna respondis kun bela montro de indigno, ke li estas oficisto de la reĝa palaco, kaj ke la celo de lia promenado ne koncernas scivolemulojn. Unu el la alvenintoj iom pli afable rediris, ke ili devas en la nomo de la sankta ĉefpastraro peti lin, akompani ilin en la gvardiejon de la kolegia pordego. Malhumile la komisiito tuj respondis, ke oficisto de la reĝa palaco neniel rigardas kiel sian devon obei sur publika strato al anoj de la ĉefpastra gvardio, des malpli al civiluloj, pretendantaj esti tiaj. Dirinte tion, li foriris.

* * *

Dekdu horojn poste Kedar eniris la gastejon de Turani, Mitanido, nomitan «La Ankradejo». Ĉe la eniro al komuna gastoĉambro salutis lin sonoj de maldelikataj kantoj kaj bruoj de ebriaj, malpacantaj homoj kaj malagrablaj odoroj. La vidaĵo naŭzis la bonkoran kamparanon. La malalta, longa ĉambro, preskaŭ sen ventolado, vere odoraĉis pro malpureco kaj pro amaso da maldelikataj homoj. Ŝajne preskaŭ ĉiuj ĉeestantoj en la ĉambro estis pli-malpli ebriaj. Du aŭ tri kuŝis mortebriaj en angulo, kvazaŭ sub la piedoj de kunuloj, kiuj konjekteble baldaŭ sekvos ilian ekzemplon. La vizaĝotrajtoj de kelkaj el la viroj, enloĝantoj de krimula kvartalo, plenigis la senteman koron de Kedar per teruro. Tie vidiĝis fizionomioj, apenaŭ homaj, kiujn ĉiuspecaj malvirtoj de pli ol unu generacio stampis per signoj de morala degenereco.

Turani, la Mitanido, venis antaŭen, por informiĝi pri la bezonoj de la alveninto. Li miris pri tio, ke kamparano kun tia respektinda aspekto vizitas lian gastejon.

— Kion vi bezonas, sinjoro? — li demandis, ne tro afable.

Venkante naturan naŭzon, Kedar respondis:

— Mi serĉas maljunan Nanaron, stratvendiston.

— Jen li estas, — diris la mastro, — en tiu angulo, kune kun viro, kiu sin supervestas per la nomo Gomar, aŭ io simila.

Kedar faris al si vojon tra la amaso da gastoj, kaj aliĝis al siaj amikoj, Lemuel kaj Hagaj. Unu el ĉi tiuj sidis sur kaduka kesto, kaj la alia sur malbonodora volvaĵo da gudrita ŝnurego. Inter ili troviĝis objekto, kiu iam en la pasinteco similis al tripieda tablo. Sur ĉi tiu meblaĉo staris du potoj kun netuŝita biero. Neniu atentis ilin; ili do povis senĝene paroli.

— Kian novaĵon vi alportas, mia bona Kedar? — demandis Lemuel.

— Aŭskultu la raporton de simpla kamparano, kiu simple plenumis sian komision. Sed mi viglis, kiel viro kutiminta al subitaj danĝeroj en kampoj kaj arbaroj. La gvardianoj ĉe la pordego traesploris min, sed ili trovis nur kamparanan simplecon. Kondukite al oficisto de la instituto, mi ripetis mian rakonton. Kiel vi, ho Lemuel, prave antaŭdiris, li invitis min reveni post noktiĝo; kaj mi reiris. Gamil-Sin kaj dekduo da astrologoj akceptis min tre afable sur la supro de alta temploturo en bela ĝardeno. Oni jam rimarkis vian novan steleton, Lemuel; tamen ili estis tre kontentaj pro mia observemo kaj mia komplezemo, kaj laŭdis min. Gamil-Sin sciigis al mi, ke la subita apero de stelo en tiu stelaro estas treege grava por la horoskopo de Ilu-Zat, la princo. Dum ili tre lerte diskutis pri la nova stelo, mi lokis min apud Omar, kiun mi facile ekkonis per via priskribo, kaj en oportuna momento flustris al li:

— Mi portas al vi treege gravan komunikon de Lemuel.

Post iom da tempo ni iris aparten kelke da paŝoj, kaj, ŝajnigante, ke ni interparolas pri astronomiaj aferoj, mi komunikis al li per malmultaj vortoj la novaĵon, kiun mi portis. En la komenco li estis tro konsternita por kompreni la plenan signifon de mia rakonto. Tuj kiam liaj konfuzitaj pensoj sufiĉe klariĝis, terura malĝojo ekposedis lin. Eĉ ne unu demandon li faris. Kun klinita kapo, kvazaŭ en preĝo, li staris dum kelka tempo en dolore profunda medito. Subite li levis la okulojn al la steloj, kaj, ŝajne ne konsciante mian apudeston, li murmuretis: «Fariĝu via volo; mi meritas tion». Sin turnante al mi, li diris tre mallaŭte, kun penege subpremita emocio:

— Pli profunda ol la maro estas la malvirteco de la homa koro; kaj nesondebla la mistero de la koro virina, ho Kedar. — Li eksilentis kaj, en malgaja enpenseco rigardante la teron, malrapide skuis la kapon. Poste li diris firme: — La malbono ankoraŭ ne triumfis, Kedar; ĝi neniam venkos.

Ŝajnis al mi, ke du junaj viroj observas nian interparolon pli atente, ol konvenas, kaj ke ni estas la temo de ilia interflustrado. Mi atentigis Omaron pri tio, kaj admonis lin esti treege singarda, kaj ne lasi al iu rimarki suspektindan malgajecon.