Heinrich Luyken - Pro Iŝtar

— Kia surprizo, vidi vin ĉi tie en privata ĝardeno de la reĝo!

— Kaj kiu atendus vidi vin ĉi tie, Omar? Mia suprizo certe estas tiel granda, kiel povas esti la via.

— Sendube vi jam aŭdis pri la alveno de Hamul, la fama astronomo kaj saĝulo el Egiptujo…

— Jes, la tuta urbo parolas pri li.

— Nu, li kaj liaj tri kunuloj, survoje al Babel, venis Betraĥon por viziti Ijobon, pri kies mirindaj travivaĵoj ili aŭdis. Ni kore interamikiĝis, kaj la aminda grandaĝulo tre petis min akompani ilin ĉi tien, kaj kune kun ili gasti en la reĝa astrologia kolegio.

— Ĉu kun permeso de via nobla gasto Lemuel? — Zalmuna demandis per voĉtono, sugestanta samtempe plendemon, petolemon kaj malestimon.

— Ia urĝa afero vokis Lemuelon al Eridu. Ni vojaĝis kune ĝis Uruk; sed li promesis serĉi nin post nemultaj tagoj. La reĝo deziris vidi Hamulon, kaj sekve ni ĉiuj havis la honoron esti prezentataj al li antaŭ kelke da minutoj en la apuda parko.

— Ho, vere! Ĉu la reĝo alparolis ankaŭ vin?

— Liaj vortoj ankoraŭ strange zumas en miaj oreloj kaj plenigas min per granda miro. Li diris: «Omar, via nomo kaj mi ne estas fremduloj. Virojn, tiajn, kia vi, mi bezonas en Babel. Pripensu tion.»

— Vi naskiĝis por pli granda feliĉo, ol vi imagis, Omar. Ĉu la reĝo invitis ankaŭ vin al la granda festeno, okazonta hodiaŭ vespere?

— Jes, lia invito ampleksas min.

— Feliĉulo!

— Mi demandas min, kiu parolis pri mi antaŭ la reĝo. Ĉu vi?

Ridetante, Zalmuna respondis:

— Nu, oni priparolas ja siajn intimajn amikojn ankaŭ antaŭ reĝoj. Preparu do vian respondon.

— Efektive, Zalmuna, mi venis ĉi tien, por pripensi la tutan mirindan aferon, kiu verdire kaŭzas al mi ioman konfuzitecon. Sed, kion vi faras ĉi tie; kaj kion signifas via stranga vesto? Ĝi aspektas ja kiel vesto de virga sindediĉintino.

Omar rigardis kun miro kaj maltrankvilo la virinon, starantan antaŭ li. Ŝi surhavis longan, neĝeblankan kostumon kun mallarĝa skarlata bordero kaj zono de la sama koloro. Sur la ĉebrustaĵo vidiĝis skarlata, surbrodita figuro de fluganta kolombo — sankta emblemo de la diino Iŝtar. Zalmuna dolĉe ridetis, kaj laŭ ŝajno, senĝene.

— Mi portas ĉi tiun veston, — ŝi respondis, — por kontentigi la reĝinon, kiu petis min ĉeesti gravan, religian ceremonion, nome, adeptigon de ŝia amata filo, Ilu-Zat. La reĝino estas la plej klera kaj la plej altanima virino el ĉiuj virinoj, kiujn mi konas; kaj ni harmonias unu kun la alia rilate al multaj aspiroj de la animo. Ŝi honoras min per intima amikeco.

Omar aspektis konfuzita. — Vi mirigas min, Zalmuna, — li diris. — Mi sciis, ke vi prezentiĝis al la reĝino; sed neniu en Betraĥ supozetas, ke vi estas intima amikino ŝia.

— Fanfaronante pri mia amikeco, mi detruus ĝin.

La lerte evitemaj respondoj de Zalmuna ne kontentigis Omaron; efektive lia embarasiĝo pligrandiĝis. Dum kelke da momentoj li sopire rigardis ŝin, observante la signojn de facile ŝanĝiĝantaj emocietoj, kiuj flirtadis trans ŝia rave bela vizaĝo. La dolĉa, preskaŭ naiva rideto subite cedis lokon al esprimo de sopiro, kaj tio, same rapide, ŝanĝiĝis en strange malgajan mienon. Pli ol iam antaŭe, Omar sentis pasian, superregantan deziron, sen pripenso pri la sekvoj, eldiri sian amon. Des pli, ĉar li nun ekvidis en ŝiaj okuloj amon, tiel profundan, kian li neniam esperis vidi en ili. Sed aliflanke, pli forte ol iam antaŭe, la konscienco retenis lin kaj instigis ne lasi preterpasi la nunan oportunan okazon havigi al si certecon pri la duboj, kiuj, li sentis, ne pli longe povos resti duboj. Fine li kuraĝiĝis diri:

— Mi ne povas kompreni, Zalmuna, kiel vi povas tiel harmonii kun virino, kvankam reĝino, kiu malkonfesas la Dion de niaj prapatroj. — Li volis diri ion plu: frazon, kiun li jam formulis kaj antaŭripetadis al si multfoje; sed, antaŭ ol li povis ĝin eligi, Zalmuna interrompis lin kun mieno de senafekta bonvolo:

— Ne estu malgrandanima, Omar. — Kondukante lin al apuda florbedo, kaj per mangesto montrante al aro da diversaj floroj, ŝi diris plue: — El multespecaj kaj multekoloraj kaliketoj suprenleviĝas agrabla miksaĵo de odoroj, facile kaj dolĉe blovetita de la ventoj al la ĉielo. Same leviĝas el multaj, diversnaturaj koroj unu komuna adoro al la eterna spirito, portate de estaĵoj, kiuj jam transiris el ĉi tiu neperfekta vivo en kvazaŭ diecan staton. Tro malgranda rondo da amikoj kun tro malvasta perspektivo malhelpis al via nobla animo malvolviĝi. Eĉ vi, saĝistoj, se vi nur volus rompi la katenojn, per kiuj viaj spiritoj ligiĝis al tro malvastaj konceptoj, vi ankaŭ povus vidi alirejojn al la vero en multaj aferoj, kiujn vi nun malprudente kondamnas. Omar, — daŭre parolis la sorĉistino, preskaŭ ekstaziĝante kaj gracie levante la manojn, — la animo, liberigite el malnoblaj katenoj, kaj beligite de la interna lumo, alten leviĝas en gajeco, ravite de profunda sento pri unueco kaj harmonio kun la plej supera dieco, kaj ĝuas nepereeman belecon en ĉio ĉirkaŭ si kaj en si.

Aŭskultante Zalmunan, kaj rigardante jen ŝian gracie pozitan figuron, jen ŝian suprenlevitan vizaĝon, ardantan de emocioj, parte veraj, parte meminspiritaj, Omar ankoraŭ pli konfuziĝis. La lingvo de la mistera virino estis por li nova kaj strange ensorĉa. Tiam, sed nur en la daŭro de unu mallonga momento, li sentis inklinon adorkliniĝi antaŭ ŝi. Io en ŝiaj vortoj ektuŝis kordon en lia animo, kaj malkovris al li aspirojn kaj sopirojn, delonge sentitajn, sed nur tre malklare komprenatajn. Tamen li ne povis ne senti samtempe, ke en ŝia deklamado estas multo da danĝera rezonado, malpreciza neado, kaj tre nebulecaj asertoj, kiuj povus konduki lin al pozicio, el kiu estus malfacile retrovi la vojon. Se li ne estus sub la sorĉo de virino kun eksterordinara psika forto, li tuj ekvidus la celon de ŝiaj subtilaĵoj, kaj severe refutus ilin. Sed li nur milde protestis:

— Vi parolas enigme; kaj mi timas sekvi vin, Zalmuna. Vi scias, ke mi estas ĵaluza pri la kredo de la prapatroj, viaj kaj miaj, kaj mi jam delonge pli kaj pli forte maltrankviliĝas pri la invado, kiun faras en nian fidelularon la Iŝtar-kulto, precipe ĝiaj pli malbelaj formoj.

Zalmuna tuj respondis:

— Sendube bedaŭrindaĵoj okazas; sed ne juĝu ilin tro severege. Viroj kun via spirita konsisto neniel povas kompreni la animpozicion de homoj, precipe de virinoj, kun tia malsimila edukiteco. Ni ne parolu pri tiaj aferoj, kiuj nur koncernas la vulgarulojn. Ni povas okupi niajn pensojn per pli altaj aspiroj.

En tiu momento ambaŭ subite rimarkis virinon, starantan dekkelke da paŝoj de ili, kiu videble volis paroli al Zalmuna. Ŝi estis vestita per vesto tre simila al tiu, kiun portis la Betraĥanino, krom tio, ke ĝi ne havis broditan kolombon sur la ĉebrustaĵo. Ĉe signo de Zalmuna la virino alproksimiĝis kaj diris humile:

— Mia sinjorino, la reĝino ordonis al mi serĉi vin.

— Mi tuj venos, — respondis Zalmuna, kaj, sin turnante al Omar, diris, — bedaŭrinde mi ne povas resti. Mi revidos vin hodiaŭ vespere ĉe la festeno. Fartu bone.

Omar ree estis sola. Li frotis al si la frunton, kaj reve rigardis la florbedon, kiu servis al Zalmuna kiel objekto por ŝia duba alegorio. Multaj diversaj pensoj trapasis lian kapon, kaj konfliktaj emocioj — lian koron. Ĉu li ricevis la certecon, kiun li serĉadis? Li timis honeste respondi al sia propra demando. Dum li pesis la «por — kaj — kontraŭ», du sentoj regis lin: ĝojo pri la nepridubebla, ama rigardo, kiun li vidis en ŝiaj okuloj; kaj obtuza, sed insistema timo, ke la certeco pri ŝia amo al li igas lian animbatalon ankoraŭ pli furioza — kaj eble senutila.

La amikaro jam malaperis el la parko. Tion li ne bedaŭris, ĉar li ne sentis inklinon babili kun iu. Li do vagis tra la ĝardeno, admirante la plaĉan aranĝon de la florbedoj kaj de la fremdlandaj kreskaĵoj, kaj rigardante de malproksime la imponajn konstruaĵojn de la reĝa palaco. Subite li aŭdis voĉon, ne tute fremdan, alparoli lin. Turninte sin, li ekvidis Ilu-ttian la iom misteran kunvojaĝanton de antaŭ nelonge. Ĉi tiu, kortegane vestita, per mantelosimila, longa tuniko kun oraj ornamaĵoj, salutis Omaron kun ŝajne bonkora, facila familiareco:

— Ho, Omar, vidi vin ĉi tie, en mia favorata mensripozejo, donas al mi grandan plezuron. Mi deziras gratuli vin pri la rimarkinda favoro, kiun vi trovis en la okuloj de la reĝo, kaj pri la bonvolo, kiun portas al vi la sinjorino Zalmuna, la Belulino. Admirinda virino ŝi estas, nobla kaj larĝanima! Mi estis inter la sekvantaro de la reĝo, sed mi vidis, ke vi ne rimarkis min.

Post konvena saluto de Omar, Ilu-ittia diris plue:

— Vi ĵus rigardis la palacon de ekstere. Se vi deziras trairi kelkajn el la plej luksaj apartamentoj de la reĝo, al kiuj oni ordinare ne allasas fremdulojn, mi tre volonte kondukos vin, kaj ŝatos tian okazon kiel honoron.

Kvankam Omar ne povis facile liberigi sin de la nefavora impreso, kiun Ilu-ittia faris sur lin ĉe ilia unua renkonto, li ne povis ne admiri la ĝentilan, korteganan mienon de la komplezema viro. Se la bonkoreco kaj la ĉarma ĝentileco de Ilu-ittia ne estis tute sinceraj, ili certe estis treege lertaj ŝajnigaĵoj, kapablaj trompi ĉiun nesuspektemulon, nekutimintan al kortegaj artifikoj kaj manieroj. Ĉar do la propono de Ilu-ittia estis nature alloga, Omar akceptis ĝin kun plezuro kaj kun dankesprimo.

Ilu-ittia estis bonega gvidisto. Tre klere kaj per bele frazitaj paroloj li klarigis al Omar multajn vidindaĵojn. Senĝene kaj sen malhelpo de iu, ili iris de unu impona kaj lukse meblita ĉambraro al alia. Servistoj kaj oficistoj ĉie montris al ili grandan respekton, kaj tenis sin aparte. Famo pri multaj mirindaĵoj de la reĝa palaco atingadis la plej malproksimajn limojn de la Babela imperio kaj fremdajn landojn; sed efektiva vido kaj deproksima esploro sub lerta gvidado de kortegano, ŝajne konanta ĉiun anguleton de la granda konstruaĵo, estis por Omar afero multe pli miriga kaj interesa, ol li antaŭe povus imagi. La tuta lando Babela kaj ĉiuj konataj fremdlandoj ŝajne kontribuis el siaj plej bonaj trezoroj al la konstruado kaj ornamado de loĝejo, inda je potenca reganto de vasta imperio. Tre lukse kaj bele ornamitaj mebloj kaj malŝpara parado de multekostaj dekoracioj montris, ke la reĝoj estis riĉaj patronoj de la artoj. Multaj multspecaj murskulptaĵoj vidigis, ke ili estis fieraj pri siaj militaj sukcesoj, kaj piaj adorantoj de siaj dioj. Kiam la du viroj eliris el la palaco en la ĝardenon, Ilu-ittia diris: